Familiebedrijven in de binnenvaart: veerkrachtig, maar onder toenemende druk

22 mei 2025

De Nederlandse binnenvaart draait voor een groot deel op familiebedrijven. Zij zorgen al jaren voor flexibel vervoer in heel Noordwest-Europa. Uit het rapport ‘Continuïteit & Flexibiliteit: een grootschalig onderzoek naar het midden- en kleinbedrijf in de binnenvaart' blijkt dat deze ondernemingen goed presteren: hun omzet groeide de afgelopen twintig jaar, ze investeerden in grotere schepen, goed opgeleid personeel en woningen aan wal. Toch voelen veel ondernemers de druk toenemen.

Enerzijds kiezen familiebedrijven steeds vaker voor een leven met meer sociale binding aan land. Zo heeft inmiddels acht op de tien ondernemers een huis aan de wal en neemt het aantal ondernemers die overwegend aan boord wonen af. Ze hebben daarom veilige ligplaatsen nodig en plekken om hun auto van en aan boord te zetten. Juist die voorzieningen zijn in veel gebieden afgenomen, waardoor het gezinsleven onder druk staat. De onderzoekers spreken over een ‘a-socialer wordende infrastructuur’ en dat zorgt dus voor druk op sociaal vlak.

Anderzijds is er druk op het bedrijfseconomische vlak. Ondernemers voelen zich genoodzaakt om te doen aan schaalvergroting, vanwege de financiering en flinke Europese regels voor schepen. Tegelijkertijd wordt de ondernemers geacht om te vergroenen om te voldoen aan milieunormen, maar de vraag in de logistieke keten blijft achterlopen. Een kleine groep ondernemers investeert in zero-emissie-technieken en hybride motoren, maar voor veel bedrijven zijn de financieringsmogelijkheden nog te beperkt.

Het rapport is uitgevoerd door AHA DATA in opdracht van binnenvaartcoöperaties ELV en NPRC en de Stichting Watertransport en wordt ondersteund door Koninklijke Binnenvaart Nederland, LOVK en stichting Limena. Uit het rapport blijkt dat familiebedrijven nog altijd het fundament van de binnenvaartsector vormen. Minstens 60% van de binnenvaartbedrijven is een familiebedrijf.

Centraal staat de oproep om vooral in mensen te investeren: zorg voor voldoende ligplaatsen en parkeerplekken, ontwikkel woon- en onderwijsvoorzieningen vlak bij het water en bied stimuleringsmaatregelen die werken voor alle binnenvaartondernemers. KBN onderschrijft deze aanbevelingen en zal zich actief inzetten om de zorgen van de binnenvaartondernemers op de kaart te zetten.

Gerelateerde items